Een gesprek achteraf geeft een extra dimensie aan je lectuur.
‘Luister’ van Sacha Bronwasser is een ijzersterk geschreven boek, dat je tot de laatste bladzijde in zijn greep houdt. Er staan zinnen in van grote schoonheid, het kent diepgang en zet aan tot wrang-melancholische bespiegelingen: hoe was je zelf op eenentwintigjarige leeftijd? Het verhaal gaat over Marie, een jonge vrouw, en begint met haar tijd als au-pair in Parijs. Het speelt zich af in de jaren ’80, waarin enkele terroristische aanslagen de joie-de-vivre ruw verstoren. De manier waarop de hoofdpersoon als au pair probeert te wortelen in het stadse leven van Parijs, en hoe zij haar weg vindt in een Franse upper-class familie is knap en met veel gevoel voor detail beschreven. Zo heeft de vader van het gezin een vreemde psychische gesteldheid, waarvoor je als lezer de hoofdpersoon zou willen waarschuwen. Maar alles blijkt toch weer anders te liggen.
De lezer voelt dat er aan deze episode in haar leven in Parijs een duistere geschiedenis voorafgaat, en die volgt in het tweede deel van het boek. We belanden dan in een heel andere sfeer, waarin Marie, dan nog een onbeschreven blad, fotografie gaat studeren en te maken krijgt met Flo, een manipulatieve docente en waarin luisteren kijken wordt.
‘Luister’ is ongewoon spannend, psychologisch heel sterk, en kent verschillende lagen. Het gaat over framing, over coming-of-age, identiteit, gefnuikte ambities en het noodlot, over bekijken en bekeken worden, over het verschil tussen kijken en zien. En over vertellen. De lezer moet luisteren. Daar krijgt die lezer dan wel een magistrale, meeslepende roman voor terug.
Juryrapport Libris Literatuur Prijs 2024, Amsterdam, 11 maart 2024
